भगर खाताय… विषबाधा टाळण्यासाठी या सुचनांचे आवश्य पालन करा… निवासी उपजिल्हाधिकाऱ्यांचे आवाहन

अंकुशकुमार देगावकर

नायगाव : भगर खाल्याने विषबाधा झाल्याच्या घटनेमुळे जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापनाने काळजी काळजी घेण्याचे आवाहन निवासी उपजिल्हाधिकारी महेश वडदकर यांनी केले आहे. बुरशीचा प्रादूर्भाव किंवा पाकीट बंद नसलेला भगर खावू नका अशा सुचना नागरिकांना दिल्या आहेत.

बुधवारी महाशिवरात्री असल्याने उपवास धरल्या जातो उपवासानिमित फराळासाठी भगराचा मोठ्या प्रमाणात वापर करण्यात येतो. मात्र भगर खाल्यामुळे राज्यासह नांदेड जिल्ह्यातही विषबाधा झाल्याच्या घटना घडल्याने प्रशासनाने नागरिकांनी खबरदारी घ्यावी असे आवाहन केले आहे. भगरीवर मोठ्या प्रमाणात अस्परजिलस (Aspergillus) प्रजातीच्या बूरशीचा प्रादुर्भाव होतो. ज्यामुळे फ्युमिगाक्लेविन (Fumigaclavine) यासारखी विषद्रव्ये (Toxins) तयार होतात. ऑक्टोबर महीन्यातील तापमान आणि आर्द्रता बूरशीच्या वाढीसाठी अनूकूल असते. अशी बुरशीचा प्रादुर्भाव झालेली भगर खाण्यात आल्यास अन्न विषबाधा होऊ शकते. त्यामुळे भगर खाताना खालीलप्रमाणे काळजी घ्यावी.

➤ भगर खाताना काय काळजी घ्यावी
१) बाजारातून भगर आणल्यानंतर ती निवडून स्वच्छ करा. शक्यतोवर पाकीटबंद भगर घ्या. ब्रँड नाव नसलेली किंवा लेबल नसलेली भगर पाकीटे व सूटी भगर घेऊ नका. भगर घेतांना पाकीटावरचा पॅकींग दिनांक व अंतिम वापर दिनांक तपासा.
२) भगर साठवताना ती स्वच्छ कोरड्या ठिकाणी, व्यवस्थित झाकणबंद डब्यात ठेवा, जेणेकरुन वातावरणातील ओलाव्यामुळे बुरशीची वाढ होणार नाही. जास्त दिवस भगर साठवू नका. जास्त दिवस साठवलेली भगर खाऊ नका.
३) शक्यतोवर भगरीचे पीठ विकत आणू नका. भगरीच्या पिठामध्ये वातावरणातील ओलावा शोषून घेण्याची क्षमता अधिक असते. त्यामूळे पिठाला बुरशीची लागण होण्याची शक्यता जास्त असते. भगरीच्या दशम्या किंवा भाकरी खाण्याऐवजी खिचडी खावी.
४) भगरीचे पीठ आवश्यक असेल तेवढेच दळून घ्या. जास्त दिवस पीठ साठवू नका. बाहेरुन दळून आणण्यापेक्षा घरीच दळा.
५) भगर आणि शेंगदाणे हे अधिक प्रथिनयुक्त पदार्थ आहेत. दोन ते तिन दिवस सलग उपवास असताना या पदार्थांचे सेवन अॅसिडीटी वाढण्यास कारणीभूत ठरते. त्यामुळे उलटी, मळमळ व पोटाचे त्रास होतात. या पदार्थांचे सेवन पचनशक्तीनुसार मर्यादेतच करावे

भगर विक्रेत्यांसाठी सुचना
१) विक्रेत्यांनी पॅकबंद भगरचीच विक्री करावी. भगर खरेदी करतांना घाऊक विक्रेत्याकडून पावती घ्यावी.
२) भगरीचे पॅकेट, पोत्यावर उत्पादकांचा पत्ता, परवाना क्र., पॅकींग दिनांक, अंतिम वापर दिनांक असल्याची खात्री करून घ्या.
३) मुदतबाह्य भगर किंवा भगर पिठाची विक्री करु नये.
४) सुटी भगर व खूले भगर पिठ शक्यतो विक्रीसाठी ठेऊ नये.

अन्न व औषध प्रशासनाचे वतीने भगर विक्री करणाऱ्या दुकानांची तपासणी करण्यात येत आहे. नियमाचे उल्लंघन करणाऱ्या विक्रेत्यांवर अन्न सुरक्षा व मानके कायदा 2006 अंतर्गत कारवाई करण्यात येईल येईल असा इशाराही देण्यात आला आहे.